Cơ chế tác dụng của dòng điện một chiều đều

1. Khái niệm

Dòng điện một chiều đều là dòng điện có hướng đi và cường độ không đổi sau khi đã ổn định.

Ví dụ: dòng điện của pin, acquy..

2. Cơ chế tác dụng

• Điện thế sinh vật của tổ chức: sự hoạt động của tổ chức sống luôn gắn liền với hiện tượng điện sinh vật học.

Bình thường: giữa trong và ngoài màng tế bào luôn có sự trao đổi chất dinh dưỡng và điện giải nhờ điện thế nghỉ, trong tế bào tích điện âm, ngoài tế bào tích điện dương.

Khi tế bào bị kích thích:  tế bào chuyển sang trạng thái hoạt động, sự phân bố các ion trên màng tế bào thay đổi. Tại chỗ bị kích thích, điện thế cao hơn gọi là điện thế hoạt động, do hiện tượng khử cực, chỗ bị kích thích trở thành âm tính so với trạng thái ban dầu, sau đó bắt đầu hiện tượng tái cực và trở lại trạng thái ban đầu.

• Một số quá trình lý hóa dưới tác dụng của dòng điện một chiều đều:

Hiện tượng cực hóa (khử cực): dòng điện một chiều đều khi đi qua cơ thể tạo ra một điện trường hằng định giữ hai điện cực, làm các ion di chuyển theo một hướng nhất định: ion âm về cực dương, ion dương về cực âm, đồng thời các phân tử nước cũng di chuyển theo. Khả năng di chuyển của các ion thì khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố: màng tế bào, màng cơ, vách ngăn… sự tích tụ các ion trên mặt màng tế bào gây hiện tượng cực hóa. Cực hóa làm tăng điện trở của tổ chức và giảm cường độ dòng điện đi qua tổ chức. Đây là hiện tượng cơ bản của dòng điện một chiều đều trong cơ thể.

Quá trình khuếch tán và thẩm thấu: do hiện tượng cực hóa, các ion tích tụ trên mặt màng ngăn và khuếch tán qua màng gọi à hiện tượng khuếch tán, nhờ hiện tượng này các ion được lập lại và hiện tượng cực hóa mất đi.

Mặt khác trong tổ chức sống, hiện tượng thẩm thấu luôn luôn xảy ra, dòng điện một chiều đều làm thay đổi ion của  tổ chức nên ảnh hưởng đến độ thẩm thấu của màng tế bào.

Chính sự thay đổi mật độ và sự phân bố ion trên bề mặt mang tế bào là cơ sở cho tác dụng lý hóa đặc biệt của dòng điện một chiều đều.

Sự thay đổi ion trên bề mặt da: kích thích cơ quan cảm thụ da tạo ra cảm giác kim châm kiến bò, cảm giác này nhanh chóng được truyền lên não và tủy sống gây phản xạ giãn mạch hàng giờ sau khi điều trị, làm tăng dinh dưỡng tăng tuần hoàn và giảm đau.

Ngoài ra dòng điện một chiều đều còn kcihxs thích tạo ra một số chất trung gian hóa học như histamin, acetylcholin làm thay đổi chuyển hóa, dinh dưỡng.

Sự thay đổi ion tại tổ chứ giữa hai điện cực kích thích cơ quan cảm thụ nội tạng, mạch máu gây phản xạ làm điều hòa chuyển hóa, dinh dưỡng và điều hòa trương lực cơ, tác dụng giảm đau.