Tổng quan về giao tiếp và tư vấn trong y học gia đình

Ước tính mỗi bác sĩ thực hiện khoảng 20.000 cuộc tham vấn bệnh nhân trong suốt cuộc đời hành nghề của mình, trong đó giao tiếp đóng vai trò quan trọng trong các khía cạnh của cuộc tham vấn, từ khai thác bệnh sử đến cung cấp thông tin cần thiết cho bệnh nhân. Chỉ bằng giao tiếp, bác sĩ đã có khoảng 60 đến 80% thông tin cần thiết cho việc chẩn đoán. Do đó, việc thực hiện đúng kĩ năng tham vấn đáng được quan tâm và làm đúng.

Trong khi bác sĩ có thể nhìn nhận việc tham vấn giống như rất nhiều những phần trong quá trình tiếp xúc bệnh nhân, thì bệnh nhân lại thấy phần tham vấn với bác sĩ là quan trọng nhất và căng thẳng nhất.

Mối liên hệ giữa bác sĩ và bệnh nhân được bác sĩ thiết lập và đây là vai trò chính của bác sĩ gia đính. Bác sĩ gia đình cần có khả năng tìm kiếm thông tin bệnh tật thích hợp, nhạy bén. Họ thể hiện sự hiểu biết của mình về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, họ đưa ra những nhận đính đúng và biểu lộ cảm xúc đúng mực, đáp ứng mong muốn của bệnh nhân và gia đình bệnh nhân.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, trong quá trình tìm hiểu lý do đến khám của bệnh nhân, thì 54% các phàn nàn của bệnh nhân và 45% các vấn đề của họ không được bác sĩ hỏi tới. Các cuộc gặp của thầy thuốc và bệnh nhân không đạt được sự đồng thuận về vấn đề chính. Bác sĩ thường xuyên ngắt lời của bệnh nhân quá sớm ngay khi họ vừa mới trình bày, khiến bệnh nhân không bộc lộ chính được vấn đề cần đến gặp bác sĩ.

Trong quá trình thu thập thông tin từ bệnh nhân, bác sĩ thường lấy mình làm trung tâm, tiếp cận thông tin một cách không cởi mở, không khuyến khích bệnh nhân nói ra được vấn đề và câu chuyện của họ.

Khi giải thích và đưa ra kế hoạch điều trị cho bệnh nhân, nói chung, các bác sĩ đưa ra các thông tin cho bệnh nhân một cách sơ sài, trong khi hầu hết các bệnh nhân mong muốn nhận được thông tin một cách nhiều hơn. Một khảo sát của Canada cho thấy, các bệnh nhân khá hài với các bác sĩ gia đình về cách họ chữa trị, nhưng cũng có người không hài lòng với kĩ năng giao tiếp của họ, cụ thể là cách bác sĩ giải thích và đưa kế hoạch tư vấn điều trị cho bệnh nhân của mình.

Về sự tuân thủ điều trị của bệnh nhâ, khoảng 50% số bệnh nhân không dùng thuốc hoặc dùng không đúng như yêu cầu của bác sĩ.

Bên cạnh đó có rất nhiều nghiên cứu đưa ra vấn đề bác sĩ không hiểu vấn đề và mong muốn của người bệnh. Do đó, có khá nhiều liên quan đến kĩ năng giao tiếp của bác sĩ với bệnh nhân, nên huấn luyện kĩ năng giao tiếp một cách bài bản và hệ thống là cần thiết.