Khi bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue có sốc cần điều trị tại tuyến y tế cơ sở chuyên khoa sau khi đã được xử trí ban đầu.

Cần chuẩn bị các dịch truyền sau: natriclorua 0,9%, glucose 5%, ringer lactat, plasma hoặc chất thay thế plasma

Cách thức truyền dịch: truyền ngay dung dịch Ringer lactat hoặc NaCl 0,9%, glucose 5% đường tĩnh mạch với tốc độ 15-20 ml/kg/ giờ.

Nếu sau 1 giờ bệnh nhân đỡ sốc, mạch quay bắt được huyết áp gần trở về bình thường hoặc hết kẹt, chân tay ấm, môi hồng, hematocrid giảm thì giảm dịch truyền xuống 10 ml/kg/ giờ, trong 1-2 giờ sau đó tiếp tục truyền dịch như trong sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo bắt đầu với tốc độ truyền 7,5 ml/kg/ giờ. Khi truyền dịch cần lưu ý điều chỉnh lượng dịch và thiwf gian truyền dịch theo đáp ứng lâm sàng và hematocrit.

Ngừng truyền dịch khi huyết áp, mạch ổn định, tiểu nhiều, hematocrit trở về bình thường.

Nếu trong 1 giờ truyền tình trạng sốc không được cái thiện, hematocrit tiếp tục tăng, tiểu tiện ít thì phải thay thế dịch truyền bằng plasma hoặc dextran 40 hoặc albumin 5% với tốc độ truyền là 15-20 ml/kg/giờ trong 1 giờ sau đó đánh giá lại.

Nếu sốc cái thiệu, hematocrit giảm: giảm tốc độ truyền dextran 40 hoặc plasma xuống 10ml/kg/giờ truyền trong 1-2 giờ, nếu sốc tiếp tục giảm và hematocit giảm thì giảm tốc độ truyền xuống 7,5 ml/kg/giờ rồi xuống 5 ml/kg/giờ truyền trong thời gian 2-3 giờ, nếu tình trạng bệnh nhân tiếp tục cải thiện chuyển sang truyền ringer lactat hoặc natri clorua 0,9% kết hợp với glucose 5%với tốc độ 7,5 ml/kg/giờ rồi giảm xuống 5 ml/kg/giờ sau đó 3 ml/kg/giờ trong những giờ tiếp theo cho đến khi huyết áp, mạch ổn định tiểu tiện nhiều, hematocrit trở về bình thường thì ngừng truyền.

Nếu sốc vẫn chưa cải thiện, hematocrit chưa giảm thì vẫn tiếp tục truyền dextran 40 hoặc plasma và xem lại áp lực tĩnh mạch trung tâm để quyết định thái độ xử trí. Nếu sốc vẫn chưa cải thiện hematocrit giảm xuống rõ rệt dưới 35% cần phải thăm khám để phát hiện xuất huyết nội tạng và quyết định truyền máu tươi toàn phần.

Trường hợp sốt xuất huyết Dengue vào viện với sốc sâu, mạch khó bắt, huyết áp không đo được phải xử trí khẩn trương để bệnh nhân nằm đầu  thấp, thở oxy đồng thời đùng bơm tiêm to số 18 bơm trực tiếp vào tĩnh mạch huyết thanh mặn ngọt đẳng trương hoặc ringger lactat với tốc độ 20 ml/kg trong 15 phút. Sau đó dùng dung dịch cao phân tử với tốc độ 20 ml/kg trong 15 phút để nhanh chóng đưa bệnh nhân thoát khỏi sốc. Khi đo được huyết áp, mạch bắt được rõ thì truyền tĩnh mạch các dịch như xử trí sốt xuất huyết Dengue có sốc.

Sử dụng thuốc vận mạch:

Khi có sốc kéo dài cần đo áp lực tĩnh mạch trung tâm để quyết định thái độ xử trí

Nếu đã bù đủ dịch mà huyết áp vẫn chưa lên và áp lực tĩnh mạch trung tâm >= 10 cm H2O nhưng huyết áp vẫn kẹt hoặc tụt thì cần truyền tĩnh mạch các thuốc vận mạch bắt đầu vơi Dopamin, nếu huyết áp vẫn không lên thì nên phối hợp với Dobutamin

coppy ghi nguồn: http://drugsofcanada.com

link bài viết: Điều trị sốt xuất huyết (phần 2)