Tụ cầu là cầu khuẩn Gram dương, rất hay gặp trong môi trường. Có hai loại tụ cầu trong đó tụ cầu vàng là loại gây bệnh nặng, kháng nhiều loại thuốc kháng sinh.

Tụ cầu trắng, hay còn gọi là tụ cầu dịch tễ thường chỉ gây bệnh khi cơ thể suy giảm miễn dịch. Tụ cầu vàng tiết ra nhiều loại enzym nên dễ thoát khỏi hệ thống bảo vệ không đặc hiệu của cơ thể và từ đó xâm nhập trực tiếp vào máu như coagulase, hyaluronidase. Ngoài ra tụ cầu còn có độc tố ruột gây rối loạn tiêu hóa.

• Các đặc điểm của nhiễm khuẩn huyết do tụ cầu:

Đường vào thường là ở da, niêm mạc như sau viêm nang chân lông, mụn nhọt, các can thiệp trích nặn, hoặc các thủ thuật vô trùng.

Di bệnh nhanh, nhiều nơi như cơ, xương, phổi thận, nội tâm mạc, não, màng não, tiên liệt tuyến.

Kháng nhiều loại thuốc kháng sinh, đặc biệt là nhóm beta lactam gồm các penicillin tự nhiên và tổng hợp.

Ít khi gây sốc nhiễm khuẩn.

• Lâm sàng:

Bao gồm các triệu chứng chung của nhiễm khuẩn huyết

Sốt cao, nhưng ít khi rét run hơn các vi khuẩn gram âm.

Có thể gây ban xuất huyết dạng chấm kết hợp với ban xuất huyết hoại tử ở các đầu chi

Bụng chướng, tiêu chảy trong nhiễm khuẩn huyết do tụ cầu bán cáp giống như trong thương hàn.

• Các thể nhiễm khuẩn huyết do tụ câu:

Thể tụ cầu mặt ác tính: thường khởi đầu từ một nhiễm khuẩn ở vùng mặt như đinh râu, nặn mụn trứng cá dẫn đến viêm tấy lan tỏa vùng mặt làm biến dạng khuôn mặt, khe mặt hẹp lại. Nếu mắt lồi ra là có viêm tắc tĩnh mạch xoang nền sọ, rất dễ dẫn đến viêm màng não.

Thể giả thương hàn: diễn biến bán cấp, thường có các triệu chứng như gan lách to, di bệnh phổi, bụng chướng.

Thể trường diễn: hay gặp trong nhiễm khuẩn huyết do tụ cầu di bệnh vào xương, màng xương. Đặc điểm của bệnh là tái đi tái lại nhiều lần do kháng sinh khó xâm nhập vào ổ nhiễm khuẩn. để điều trị cần loại bỏ mảnh xương chết.

• Các kháng sinh dùng trong nhiễm khuẩn huyết do tụ cầu:

Vì tụ cầu là các vi khuẩn Gram dương nên khi lựa chọn kháng sinh thì chọn các kháng sinh có tác dụng tốt với vi khuẩn gram dương. Có thể sử dụng các kháng sinh thuộc các nhóm sau:

Nhóm penicillin tổng hợp

Nhóm cephalosporin thế hệ I

Nhóm piperacillin + tezobactam

Trường hợp tụ cầu kháng methicillin thì dùng vancomycin, imipenem, cacbapenem….

Trường hợp viêm nội tâm mạc bán cấp nên dùng vancomycin kết hợp với aminoglycosid, bất kể kháng hay không kháng methicillin.

Trường hợp nhiễm trùng tụ cầu bệnh viện dùng vancomycin, imipenem kết hợp với aminoglycosid kết hợp kháng sinh nhóm quinolon

coppy ghi nguồn: http://drugsofcanada.com

link bài viết: nhiễm khuẩn huyết do tụ cầu