1.Đại cương về bệnh.

Vết thương mạch máu ngoại vi  là một cấp cứu ngoại khoa thường gặp ngay cả trong thời chiến tranh lẫn ngay trong thời bình hiện nay. Ngày nay mặc dù đã có nhiều tiến bị về khoa học, phương tiện chẩn đoán và xử lí mạch máu nhưng vẫn còn những chậm trễ xảy ra, những sai sót đáng tiếc không nên xảy ra trong công tác chẩn đoán  cũng như trong công tác điều trị vết thương mạch máu ngoại vi. Sự chậm trễ và sai sót có nhiều nguyên nhân khác : các tác nhân gây ra tổn thương các mạch máu (có thể là có nguyên nhân  là do bạch khí) thường hay kín đáo do các vật nhọn nhọn, hoặc cũng có thể là do gẫy xương gây nên. Do các cơ chế cũng như bệnh cảnh lâm sàng của bệnh phức tạp như trong những trường hợp bệnh nhân bị tai nạn giao thông, những chấn thương trong lao động, chấn thương bụng, chấn thương hộp sọ, và chấn thương ngực có phối hợp với nhau.

Về thái độ xử lí  đã có nhiều thay đổi cơ bản  từ chỗ thắt mạch là chủ yếu (có khoảng 90% các trường hợp trong chiến tranh thế giới thứ hai) tới phục hồi lưu thông máu tối đa khoảng 86% theo DeBakey, và có tới 95% theo L.Hewwit và G.Bizer ngay cả khi các vết thương này có kèm theo đụng dập cũng như gãy xương phức tạp.

Kết quả điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau mà quan trọng nhất là thời gian can thiệp (hay nói cách khác là khoảng thời gian vàng) khác nhau đối với từng bệnh nhân khác nhau, nên cần phải vận chuyển đến nơi thực thù càng sớm càng tốt. Phải thực hiện các sơ cứu ban đầu đúng, xử trí các tổn thương phối hợp và công việc gây mê hồi sức. Đến nay tỷ lệ cắt cụt chi  đã giảm đáng kể: khoảng 43% theo DeBakey, trong những năm 50-60, trong chiến tranh Triều Tiên 13%, và hiện nay vào thời bình thì có khoảng 3-8%.

2.Các biến chứng có thể của vết thương mạch máu.

• Biến chứng nghiêm trọng nhất có thể xảy ra cho bệnh nhân là tử vong. Nguyên nhân dẫn đến tử vong có thể là do mất máu cấp tính nhưng cũng có trường hợp mất máu mạn tính nên mới tử vong.
• Hoại tử chi do bị thiếu máu. Khi bệnh nhân bị co thắt động mạch hay một nguyên nhân nào đó làm cho máu dẫn đến các chi thiếu hụt trong một thời gian thì sx gây ra hoại tử.
• Thiếu máu mạn tính chi. Bệnh này thì được biểu hiện thông qua các cơn ddau cách hồi (còn được gọi là claudication).
• Hậu quả gây thông động tĩnh mạch của vết thương xuyên động mạch tĩnh mạch.
• Gây hiện tượng phồng động mạch.

copy ghi nguồn:http://health-guru.org/

link bài viết:Vết thương mạch máu ngoại vi