Nấm candida thuộc loại nấm men gây bệnh ở nhiều nơi.

Có nhiều loại nấm candida, khoảng trên 20 loại, trong đó loại gây bệnh phổ biến thường gặp nhất là candida anbican và đây cũng là chủng nấm có độc tính cao nhất trong số các canida. Nấm candida sinh sản bằng hình thức nảy chồi. khi soi tươi hoặc nhuộm soi thấy hình ảnh tế bào tròn đơn lẻ, tế bào thành mỏng, có thể thấy bên cạnh có một số chồi, các tế bào dài ngắn gắn vào nhau, dễ gãy. Nâm candida có thể gây bệnh ở miệng lưỡi (hay gặp ở trẻ em, trên lưỡi xuất hiện bựa trắng, miệng đỏ, có thể lan xuống hầu họng), gây nứt kẽ miệng, gây nứt các kẽ (thường gặp ở các kẽ lớn của cơ thể như nếp dưới vú, bẹn, nách…), nấm candida ở móng (thường dễ nhầm với nấm gây bệnh ngoài da – nấm sợi), nấm candia gây bệnh ở da đầu và gây bệnh ở niệu đạo, âm đạo âm hộ.

Viêm đạo do nấm candida có các đặc điểm:

Bệnh có thể xuất hiện tự nhiên ở những người giữ vệ sinh kém hoặc làm việc ở môi trường có nguồn nước bị ô nhiễm, những người bị bệnh đái tháo đường, những người được điều trị nhiều kháng sinh, corticoid hoặc do lây bệnh qua đường tình dục.

Theo tài liệu của Viện da liễu Trung ương, viêm niệu đạo do nấm candida chiếm 17,6 phần trăm trong tổng số bệnh viêm đường tiết niệu sinh dục đến khám.

Căn nguyên gây bệnh thường gặp là candida anbican, candida tropicanis, candida krusei.

Triệu chứng:

• Ở nam giới:

Ngứa lỗ niệu đạo, miệng sáo và quy đầu vì thường kèm theo viêm bao quy đầu

Dịch niệu đạo nhầy đặc lẫn mủ, bự trắng ở rãnh quy đầu, mùi hôi

Khám thấy miệng sáo và quy đầu, rãnh quy đầu đỏ bóng, có bự trắng, trợt đỏ niêm mạc quy đầu

• Ở nữ giới: nhiễm candida ở nữ giới rất thường gặp, có tới 70% số phụ nữ bị viêm âm đạo do nhiễm candida trong đời sống của họ. Sự viêm nhiễm bao gồm cả viêm âm đạo, viêm âm hộ và viêm niệu đạo với biểu hiện:

Ngứa dữ dội, rát bỏng ở âm hộ, âm đạo, đau khi giao hợp

Ra khí hư màu trắng đục như váng sữa, đôi khi vón thành cục

Khám thấy có cặn bự trắng ở âm hộ và dịch đặc ở âm đạo, niêm mạc âm đạo, âm hộ đỏ, phù nề

Chẩn đoán xác định dựa vào tiền sử quan hệ tình dục hoặc một số điều kiện thuận lợi dễ phát bệnh ở bệnh nhân, biểu hiện lâm sàng và các xét nghiệm (soi tươi, nuôi cấy thấy có nấm candida).

Điều trị:

Nystatin 500.000 đơn vị: 6 – 8 viên trong ngày x 20 ngày, nghỉ 15 ngày dùng đợt hai hoặc

Ketoconazol 200 mg một lần uống x 2 lần trong ngày x 10 ngày hoặc

Sporal 200 mg uống một lần một ngày trong 3 ngày.

bôi kem chống nấm Nizoral, canesten…

đặt âm đạo nystatin 100.000 đơn vị/ 1 viên/ ngày x 10 ngày hoặc Mycostatin, Flagystatin…