Từ lâu đời, hạt đỗ đen đã được sử dụng như một loại thực phẩm quen thuộc trong cuộc sống của người Việt. Vào mùa hè nóng nực, người ta thường tìm đến hạt đậu đen để giải nhiệt vốn được coi là bài thuốc vô cùng quen thuộc thuộc trong dân gian. Chè đậu đen ninh nhừ, canh đậu đen hầm, xôi đậu đen…đều là những món ăn ngon, đi vào tâm thức người Việt như niềm thương nỗi nhớ. Nhưng đây đồng thời còn là một vị thuốc quý trong Đông y.

“Đây là loại đậu mang đến cho cơ thể chúng ta 10 loại axit amin cần thiết như lysine, methionine,tryptophane, đồng thời có rất nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể”, lương y Bùi Hồng Minh cho hay. Trong 100g đậu đen có chứa 56mg canxi, 354mg photpho, 6mg sắt, 0,06mg caroten, 0.5mg vitamin B1, 0.21mg vitamin B2, 3mg vitamin C…

Hạt đỗ đen có nhiều công dụng

Trong văn hóa ẩm thực của người Nhật Bản và Hàn Quốc, những món được chế biến từ đậu đen đều rất được yêu thích. Chỉ từ một loại hạt đậu nhỏ bé người ta có thể chế biến ra đủ loại thức ăn, đồ uống dinh dưỡng hay giấm chua đậu đen vừa tốt cho sức khỏe vừa có công dụng làm đẹp da hiệu quả. Không chỉ là loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, đậu đen còn có tác dụng giảm cân cực kỳ hiệu quả và giúp làn da căng mịn, bóng láng.

Có tác dụng khử độc sulfate

Do có chứa khoáng chất vi lượng molypden – một thành phần của enzyme sulfile oxidate nên có tác dụng rất tốt trong việc khử độc sulfates cho cơ thể. Đây là hóa chất có nhiều trong thực phẩm chế biến sẵn không có lợi cho con người, làm tăng nhịp tim, gây đau đầu hoặc rối loạn chú ý. Nếu ai cơ thể nhạy với sunfit thì phải bổ sung để nó khử độc. Một bát đỗ đen có chứa tới 172% nhu cầu khoáng chất molypden cần thiết cho cơ thể mỗi ngày.

Thực phẩm giàu chất xơ

Trong số những loại thực phẩm giàu chất xơ thì đỗ đen được xem là “ứng cử viên” đầu bảng, rất có ích cho quá trình chuyển hóa glucose ở bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường, bằng chứng sau khi ăn xong không hề xuất hiện tình trạng tăng đường huyết. 

Qua nghiên cứu các nhà khoa học phát hiện thấy, chất xơ hòa tan có khả năng hấp thụ nước trong dạ dày và hình thành ra loại gel làm giảm quá trình chuyển hóa carbohydrate có trong đỗ đen. Sự có mặt của chất xơ còn làm giảm cholesterol. Ngoài ra, do có chứa các chất xơ không hòa tan nên đỗ đen có tác dụng giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh táo bón, rối loạn tiêu hóa và các chứng bệnh khó chịu có liên quan.

Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Một nghiên cứu được thực hiện ở 16.000 đàn ông trung tuổi thuộc 7 quốc gia trong vòng 25 năm, do các nhà khoa học quốc tế thực hiện cho thấy những người ăn nhiều cá, đỗ đen, rau xanh, ngũ cốc và sử dụng rượu vang điều độ là nhóm người giảm được tới 82% nguy cơ mắc bệnh tim mạch, so với nhóm người ăn ít nhóm thực phẩm nói trên, đặc biệt là thực phẩm họ đậu, lý do là đỗ đen có chứa nhiều chất xơ.

Lợi thế của đỗ đen là cung cấp chất xơ, folate và magie giúp làm giảm hormocystein, một loại acid amino hay còn gọi là sản phẩm trung gian không có lợi cho quá trình chuyển hóa và một khi hormocystein tăng thì rủi ro mắc bệnh tim, đột quỵ là rất lớn.

Nguồn bổ sung protein cho cơ thể

Không chỉ ngon miệng, dễ chế biến, đỗ đen còn là nguồn thực phẩm thay cho thịt, cá vì nó giàu hàm lượng protein hữu ích, không có chứa hàm lượng calo quá cao hoặc các loại mỡ xấu như các loại thực phẩm gốc động vật và như trên đã đề cập, nó rất có lợi cho nhóm người ăn kiêng.

Một bát nhỏ đỗ đen cung cấp khoảng 15,2g protein (tương đương 30,5% nhu cầu protein và 74,8% nhu cầu chất xơ cho cơ thể mỗi ngày), với tổng lượng calo chỉ có 227g đặc biệt hoàn toàn không có chứa mỡ.

Những món ăn, bài thuốc có công dụng chữa bệnh, làm đẹp hiệu quả từ đậu đen

Theo lương y Bùi Hồng Minh, đậu đen không chỉ được dùng để nấu chè, nấu xôi… đơn giản. Chỉ cần chịu khó bỏ chút thời gian, công sức, bạn đã có món ăn ngon từ đậu đen vừa giúp đánh bay cái nóng oi ả ngày hè, đồng thời lại giúp vóc dáng thon gọn, làn da mượt mà. Chưa hết, đậu đen còn có công dụng hỗ trợ chữa bệnh, thậm chí chữa bệnh hiệu quả. Dưới đây là một số món ăn, bài thuốc chữa bệnh từ đậu đen được lương y Bùi Hồng Minh đưa ra:

– Tiêu khát do thận hư: Đậu đen, hoa thiên phấn có lượng bằng nhau đem xay nhuyễn, sau đó nhào nước, vê thành những viên to bằng hạt ngô. Mỗi lần sử dụng chừng 70 viên này đem sắc lấy nước, ngày uống 2 lần sẽ giúp chữa bệnh hiệu quả.

– Tăng huyết áp: Đậu đen 50g, hạ khô thảo 30g, đường trắng 20g. Đem sắc hạ khô thảo lấy nước ninh với đậu đen cho nhừ, chia ăn vài lần trong ngày.

– Đau lưng: Đậu đen 50g, đuôi lợn hoặc đuôi bò một chiếc. Đem đậu đen hầm nhừ với đuôi bò hoặc đuôi lợn sẽ giúp chữa đau lưng rất hiệu quả. Mỗi tuần bạn nên ăn 2-3 lần. Món ăn này đặc biệt thích hợp cho dân văn phòng phải ngồi nhiều, thường xuyên đau mỏi vai gáy.

– Bệnh nhân tiểu đường: Đậu đen 30g, hoàng tinh 30g, mật ong 10g. Ninh nhừ đậu đen, hoàng tinh, sau đó đổ mật ong vào, ăn khi còn nóng. Bài thuốc này có công dụng rất tốt trong điều hòa đường huyết cho bệnh nhân tiểu đường.

– Suy nhược cơ thể, tóc bạc sớm, nam giới liệt dương: Đậu đen đem nấu với nước, sau đó lấy nước này chưng cách thủy với hà thủ ô trong 3h. Sau đó lấy ra, để cho ráo rồi phơi khô, đem dùng dần, mỗi lần chừng 20g.

– Giảm cân, giữ dáng, giải độc cơ thể, mụn nhọt xuất hiện do nhiệt, nóng trong: Nấu nước đậu đen uống hàng ngày. Cố gắng uống không pha thêm đường như một loại nước giải khát, nước lọc hàng ngày sẽ giúp bạn duy trì vóc dáng thon thả, tóc đen hơn và làn da căng mịn, không nổi mụn nhọt.

Kiều Thi (TH)