Liệt VII ngoại biên do nhiều nguyên nhân gây ra như: viêm nhiễm, lạnh (phong hàn) hay do nhiễm trùng (phong nhiệt) hay do sang chấn (ứ huyết).

Dưới đây sẽ giới thiệu các bài thuốc chữa liệt VII ngoại theo từng thể.

1. Do phong hàn:

Trong y học cổ truyền còn được gọi là trúng phong hàn kinh lạc.

• Triệu chứng: sau khi đi mưa gió lạnh về, tự nhiên thấy mắt không nhắm được, miệng méo cùng bên với mắt, uống nước trào ra, không huýt sáo, không thổi lửa được, sợ lạnh, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phù.
• Phương pháp chữa: khu phong, tán hàn, thông kinh lạc.
• Các bài thuốc:

Bài 1: gồm: ké đầu ngựa: 12g, tang kí sinh: 12g, kê huyết đằng: 12g, ngưu tất: 12g, quế chi: 8g, bạch chỉ: 8g, uất kim: 8g, trần bì: 8g, hương phụ: 8g.

Bài 2: bài “Đại tần giao thang” gồm: thục địa: 12g, đảng sâm: 12g, bạch truật: 12g, ngưu tất : 12g, khương hoạt: 8g, độc hoạt: 8g, tần giao: 8g, bạch chỉ: 8g, xuyên khung: 8g, đương quy: 8g, bạch thược: 8g, phục linh: 8g, hoàng cầm: 8g, cam thảo: 6g.

Ngoài ra có thể phối hợp châm tại các huyệt như ế phong, dương bạch, toản trúc, tình minh, ty trúc không, đồng tử liêu, thừa khấp, nghinh hương, giáp xa, địa thương, nhân trung, thừa tương… thêm hợp cốc, phong trì…

2. Do phong nhiệt:

Y học cổ truyền gọi trúng phong nhiệt ở kinh lạc.

• Triệu chứng: đa phần triệu chứng giống với trúng phong hàn kinh lạc, ngoài ra còn sốt, sợ gió sợ nóng, rêu lưỡi trắng dày, mạch phù sác. Khi hết cơn sốt mới có biểu hiện liệt VII ngoại biên.
• Phương pháp chữa: Lúc sốt, khu phong thanh nhiệt, hoạt huyết. Hết sốt, khu phong bổ huyết hoạt lạc.
• Các bài thuốc:

Bài 1: gồm: kim ngân hoa: 16g, bồ công anh: 16g, thổ phục linh: 12g, ké đầu ngựa: 12g, xuyên khung: 12g, đan sâm: 12g, ngưu tất: 12g.

Ngoài ra có thể phối hợp châm các huyệt như ở thể trúng phong hàn kinh lạc có thêm khúc trì, nội đình.

3. Do ứ huyết:

Y học cổ truyền gọi là ứ huyết kinh lạc, nguyên nhân là do sang chấn.

• Triệu chứng: triệu chứng lâm sàng của liệt VII ngoại biên, có kèm theo nguyên nhân gây sang chấn như ngã, thương tích, mổ vùng hàm mặt…
• Phương pháp chữa: hoạt huyết hành khí.
• Các bài thuốc:

Bài 1: gồm: đan sâm: 12g, xuyên khung: 12g, ngưu tất: 12g, tô mộc: 8g, uất kim: 8g, chỉ xác: 6g, trần bì: 6g, hương phụ: 6g.

Ngoài ra có thể phối hợp châm tại các huyệt như trên và thêm huyệt huyết hải, túc tam lý.

Trường hợp liệt VII ngoại biên do lạnh hay do ứ huyết phối hợp điều trị bằng châm đem lại kết quả hồi phục tốt. Không được cứu bỏng vì sẽ để lại sẹo trên mặt, đặc biệt liệt VII ngoại biên do phong nhiệt sẽ lâu hồi phục. Các trường hợp lâu hồi phục trên 2 tháng cần sự kiên trì cả về thời gian và phương pháp chữa của người thầy thuốc và bệnh nhân.

Coppy ghi nguồn: http://drugsofcanada.com

Link bài viết: Các bài thuốc điều trị liệt VII ngoại biên theo YHCT