Quai bị là bệnh do virus gây nên, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, có biểu hiện ở nhiều cơ quan bộ phận. trong đó hay gặp nhất là viêm tuyến nước bọt mang tai, ngoài ra có thể gặp viêm tinh hoàn, viêm tụy, viêm não, viêm màng não…

ở Việt Nam bệnh quai bị được xếp vào một trong 10 bệnh truyền nhiễm hay gặp nhất. Bệnh có diễn biến đa phần lành tính, tự khỏi, ít khi có biến chứng.

Có nhiều xét nghiệm khác nhau được sử dụng để chẩn đoán bệnh quai bị gồm các xét nghiệm đặc hiệu và không đặc hiệu

• Xét nghiệm vi sinh:

Phân lập virus quai bị trong máu, dịch họng, dịch tiết lỗ Stenon, dịch não tủy, nước tiểu của bệnh nhân nghi bị quai bị.

Nuôi cấy tế bào ở tổ chức phôi gà, tế bào Hella

Tiêm truyền bệnh thực nghiệm cho khỉ, mèo, chuột lang và chuột trắng.

• Huyết thanh chẩn đoán:

Test ELISA tốt nhất phát hiện kháng thể IgM, IgG đặc hiệu của virus.

Miễn dịch huỳnh quang.

Phản ứng bổ thể: đáp ứng kháng thể với kháng nguyên S, V để chẩn đoan quai bị cấp, kháng thể đối với kháng nguyên S xuất hiện sớm nhất, cao nhất trong vòng một tuần rồi biến mất sau 6 – 12 tuần, hiệu giá kháng thể lần hai tăng gấp 4 lần hiệu giá kháng thể lần một.

• Công thức máu: bạch cầu bình thường, giảm nhẹ, lympho tăng tương đối.
• Amylase máu và nước tiểu tăng cao trong viêm tuyến mang tai, viêm tụy, viêm não, màng não do quai bị.
• Lipase chỉ tăng trong thể có viêm tụy.
• Dịch não tủy biến đổi theo kiểu viêm màng não nước trong: dịch não tủy trong, áp lực tăng, protein tăng < 1g/l, đường và muối bình thường, tế bào tăng có thể tới vài trăm cái trong 1 mm³ trong đó lympho chiếm ưu thế.

Dự phòng bệnh quai bị:

• Phòng bệnh không đặc hiệu:

Cách ly bệnh nhân ít nhất hai tuần, người tiếp xúc với bệnh nhân phải đeo khẩu trang

• Phòng bệnh đặc hiệu:

Hiện nay để phòng bệnh đặc hiệu đối với bệnh quai bị sử dụng vacxin. Vacxin hiện nay đang được sử dụng là vacxin sống giảm độc lực gây miễn dịch tốt, an toàn, bảo vệ 75 -95% trường hợp có tiếp xúc sau đó. Miễn dịch tạo thành có hiệu quả bảo vệ ít nhất 17 năm.

Chỉ định cho người trên 1 tuổi, đặc biệt là đối với tuổi dậy thì, thanh thiếu niên, cá nhân sống trong tập thể đông đúc.

Các loại vacxin dự phòng bệnh quai bị đang được sử dụng hiện nay: vacxin đơn Imovax hoặc vacxin phối hợp với vacxin sởi và Rubella MMR của hãng Pasteur Merieux

Chống chỉ định:trẻ dưới 12 tháng tuổi, phụ nữ có thai, bệnh nhân đang sốt, đang điều trị tia xạ, đang mắc bệnh Leucemia, lympho…

coppy ghi nguồn: http://drugsofcanada.com

link bài viết: cận lâm sàng và dự phòng bệnh quai bị