TẠNG PHỦ TRONG Y HỌC CỔ TRUYỀN.

Ngũ tạng trong cơ thể theo y học cổ truyền gồm 5 tạng : tâm, can, tỳ, phế, thận. Chúng ta cùng tìm hiểu về chức năng sinh lý và bệnh lý của tạng Tâm.

Chức năng sinh lý.

Tâm là một tạng đứng đầu các tạng thuộc hỏa có  tâm bào lạc bảo vệ bên ngoài phụ trách các hoạt động như : chủ về thần chí, về huyết mạch, khai khiếu ra lưỡi và biểu hiện ra mặt.

1. Tâm chủ tàng thần

Thần chí là các hoạt động vè tinh thần tư duy : Tinh và huyết là cơ sở hoạt động tinh thần. Tâm chủ huyết mạch nên cũng chủ về thần, là nơi cư trú của thần nên gọi là tâm tàng thần. Tâm khí và tâm huyết đầy đủ tinh thần sáng suốt, tỉnh táo. Nếu tâm huyết hư gây hồi hộp đánh trống ngực, hay quên, ngủ mê. Tâm huyết nhiệt thì mê sảng , hôn mê.

2. Tâm chủ huyết mạch, biểu hiện ở mặt.

Tâm khí thúc đẩy huyết dịch trong mạch đi nuôi dưỡng toàn thân. Tâm khí đầy đủ thúc đẩy huyết dịch vận hành tốt, toàn thân được nuôi dưỡng tốt thể hiện sắc mặt hồng hào tươi nhuận. Tâm khí hư gây sắc mặt xanh, có khi ứ trệ huyết dịch.

3. Tâm khai khiếu ra lưỡi.

Biệt lạc của tâm ra lưỡi , khí huyết cuả tâm ra lưỡi để duy trì hoạt động cả lưỡi. Bởi thế nhìn luwoxi thấy bệnh của tâm.

Lưỡi đỏ  tâm nhiệt, lưỡi nhợt tâm huyết hư, lưỡi xanh có điểm ứ huyết là do huyết ứ.

4. Tâm bào lạc.

Là tổ chức bên ngoài của tâm bảo vệ cho tâm khỏi bị ngoại tà xâm nhập. Mọi triệu chứng của tâm giống như tâm  bào lạc.

5. Trong quan hệ sinh khắc thì:

Tâm hỏa sinh tỳ thổ, khắc phế kim. Có quan hệ biểu lý với tiểu trường.

Bệnh lý của tạng tâm

Thực chứng của tâm.

Tâm hỏa thịnh:

Nguyên nhân : do rối loạn tình chí hay lục dâm, hỏa ở bên trong cơ thể như ăn nhiều đồ ăn cay nóng, béo quá.

Triệu chứng : vật vã, ít ngủ, khát nuwosc, lưỡi miệng lở đau, chảy máu cam, chất lưỡi đỏ mạch sác.

Tâm huyết ứ.

Nguyên nhân do tâm khí hư , tâm dương hư, gặp lạnh, tình chí bị kích động, đàm ngưng tụ gây huyết ứ.

Triệu chứng:  Đánh trống ngực, đau vùng trước tim, đau lan lên vai, lúc đau lúc không. Nếu nặng tay chân lạnh, mặt môi ,móng chân móng tay xanh tím, lưỡi đỏ có điểm tím, mạch tế hoăc sáp.

Đàm hỏa nhiễu tâm và đam mê tâm khiếu.

Nguyên nhân:  do tình chí bị kích động kết lại sinh thấp, hóa đàm trở ngại đến tâm.

Triệu chứng: tinh thần khác thường ,thần chí tổn hại dẫn đến vật vã, mất ngủ,  dễ kinh sợ, miệng đắng , rêu lưỡi dày , mạch hoạt .

Hư chứng của tâm.

Tâm dương hư:

Nguyên nhân : hay gặp ở người già, hay bị mất mồ hôi, mất tân dịch nhiều làm ảnh hưởng đến khi huyết, những người bị thiểu năng mạch vành.

Triệu chứng : hồi hộp đánh trống ngực, thở ngắn, tự ra mồ hôi, sắc mặt xanh, người lạnh chân tay lạnh, lưỡi bệu, rêu lưỡi trắng, mạch hư.

Tâm huyết hư, tâm âm hư:

Nguyên nhân: gặp ở người thiếu máu do bệnh mạn tính, sau đẻ, sau chấn thương, rong huyết.

Triệu chứng: hồi hộp đánh trống ngực, dễ kinh sợ, vật vã, mất ngủ hay quên, hoa mắt chóng mặt đau đầu, da xanh , môi nhợt, mạch nhược hay tế sác.