Tổn thương ở phổi chủ yếu do độc tố của trực khuẩn ho gà

1. Cơ chế bệnh sinh

Sau khi xâm nhập vào biểu mô đường hô hấp, chứng phát triển nhân lên không xâm nhập vào máu. Tại đây chứng ức chế hoạt động của các tế bào biểu mô gây viêm cấp tính đường hô hấp và kích thích niêm mạc tăng tiết chất nhầy. Tổn thương xảy ra ở phế quản và các tiểu phế quản.

Độc tố của vi khuẩn, một mặt kích thích trực tiếp các thụ cảm thần kinh của niêm mạc đường hô hấp gây cơn ho điển hình, mặt khác là tác động lên hệ thần kinh trung ương. Tại đây, độc tố ảnh hưởng trực tiếp đến trung khu hô hấp ở hành tủy, gây ra những biểu hiện rối loạn hô hấp, nếu nặng bệnh nhân có thể ngừng thở. Độc tố còn gây ra những ổ hưng phấn ở trung khu hô hấp kết quả là tạo ra những cơn ho theo phản xạ kéo dài. Sự lan truyền của độc tố ở hệ thần kinh trung ương có thể dẫn tới biểu hiện viêm não- một biến chứng nặng của bệnh ho gà.

Vai trò của yếu tố miễn dịch thể dịch trong ho gà đã được biết rõ. Sau khi mắc phải bệnh, cơ thể xuất hiện các IgA tiết (ngăn cản vi khuẩn bám dính vào biểu mô đường hô hấp) và IgG trong huyết thanh có tác dụng miễn dịch chống nhiễm khuẩn. vai trò miễn dịch tế bào trong bệnh ho gà chưa được xác định rõ.

2. Giải phẫu bệnh

• Co thắt các phế quản và các tiểu phế quản. quanh phế quản vá các mạch máu lân cận bị bao bọc bởi một lớp các tế bào lympho, tạo nên hình ảnh đặc biệt trong bệnh ho gà.

  

• Trong lòng các phế quản nang xuất hiện nhiều dịch và các mô bào, thành phế nang xung huyết, có nhiều tế bào lympho xâm nhập
• Có thể thấy hiện tượng phù nề ở tổ chức não và tổn thương các tế bào thần kinh nhưng không thấy có hiện tượng xâm nhập của tế bào lympho và các tế bào viêm khác vào tổ chức não.

Bệnh ho gà gần đây gia tăng ở các nước phát triển. như ở Hoa Kì, tỷ lệ mắc bệnh hằng năm từ 1980 đến 1989 là 1,2/1.000.000 dân và trong năm 1990, 1994 dịch ho gà xảy ra nhiều hơn với 4500 ca được báo cáo.

ở Việt Nam, nhờ chương tình tiêm chủng mở rộng và những tiến bộ trong điều kiện kinh tế xã hội, bệnh ho gà đã giảm đáng kể trong nhân dân. Năm 1998, cả nước còn 1232 bệnh nhân, 2 trường hợp tử vong, chỉ số mắc trên 10 vạn dân là 1,6, chỉ số chết trên 10 vạn dân là 0. Và ngày này, bệnh ho gà rất ít gặp, là một trong những bệnh được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng.