Danh từ thai lưu dùng để chỉ những thai đã chết trong bụng mẹ và lưu lại trong tử cung từ 48 giờ trở lên. Tuy nhiên đôi khi không thể biết được thai đã ngưng phát triển từ khi nào, cho nên nếu siêu âm không thấy có nhịp tim thai đập thì gọi là thai ngừng phát triển, danh từ " thai lưu" đôi khi chưa thực sự chính xác nếu không biết thực sự thời điểm bào thai bị ngưng tim.

Thai lưu hay còn gọi là thai chết, do rất nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân thường gặp và dễ khắc phục nhất là do thiếu acid folic.

Bạn chỉ cần uống viên sắt có acid folic mỗi ngày một viên trong 3 tháng trước thời gian dự định có thai và tiếp tục uống cho đến khi thai được 12 tuần là đủ. Sau thời điểm 12 tuần chỉ cần uống viên có thành phần sắt.

Tuy nhiên, không phải bào thai nào ngừng phát triển cũng đều do thiếu acid folic mà:

Đối với thai nhỏ

Có thể là do bất thường của trứng hoặc tinh trùng. Một trong hai yếu tố này bất thường cũng đều dẫn đến bất thường bào thai.
Trường hợp khác là cả trứng và tinh trùng đều bình thường, nhưng sau khi kết hợp tạo thành phôi thì gặp đột biến gây nên bất thường.

Theo quy luật chọn lọc tự nhiên, những cá thể bất thường sẽ bị đào thải (nghĩa là chết) kể cả con người. Nếu đi tìm nguyên nhân chính xác thì rất tốn kém và mất thời gian cho nên hầu hết BS chỉ đề nghị bạn uống thuốc có acid folic để khắc phục vào những lần có thai tiếp theo (vì thiếu acid folic là trường hợp hay gặp nhất).
Trừ khi thai bị chết lưu liên tục từ 3 lần trở lên mới tìm nguyên nhân khác khi bạn đã khắc phục tinh trạng thiếu acid folic này.

Đối với thai to

Có một số nguyên nhân gây chết thai, trong đó một phần cũng là do dị tật, nhưng dị tật nặng thì bào thai đã chết ở giai đoạn sớm, những dị tật nhẹ sẽ xảy ra muộn hơn.

Lưu ý là kể cả siêu âm và xét nghiệm cũng chỉ phát hiện được phần lớn (trên 90%, cùng lắm là 99% chứ không thể đạt tỷ lệ chính xác tuyệt đối), vì vậy đôi khi đã siêu âm và xét nghiệm đầy đủ nhưng thai vẫn đột ngột ngưng tim.

Ngoài ra những thai chết ở giai đoạn muộn có một phần nguyên nhân là do dây rốn như: dây rốn xoắn, dây rốn thắt nút.

Bình thường dây rốn quấn như sợi dây thừng theo một chiều, trong dây rốn có các mạch máu để đưa máu đi và dẫn máu đến nuôi thai. Nhưng khi bào thai trong bụng mẹ quẫy đạp và lăn lộn … vô tình có thể sẽ làm cho dây rốn bị xoắn vặn hoặc thắt nút.

Lúc này sự trao đổi chất giữa mẹ và bào thai sẽ bị ngừng trệ (bị tắc lại), thai không được cung cấp dinh dưỡng và chuyển chất thải ra ngoài thì thai sẽ chết.

Não chỉ cần thiếu oxy trong 5 phút là đã mất hồi phục. Đó là lý do khi mổ cấp cứu thì BS chạy như cứu hỏa là vậy.
Các sản phụ không may rơi vào trường hợp này, lẽ tất nhiên sẽ vô cùng hoang mang, đến mức BS giải thích là "em bé mất tim thai" thì lại hỏi tiếp "vậy em bé có sinh ra an toàn không BS". Thật đau lòng nhưng mất tim thai có nghĩa là chết rồi các bạn ạ. Có ai tim ngừng đập còn sống được đâu.

Hãy bình tĩnh cùng bác sĩ xửa lý rủi ro

Các bạn đừng nghĩ rằng BS chưa vào hoàn cảnh đó nên không hiểu được, khuyên người khác thì dễ lắm.

Thưa các bạn, là người thầy thuốc, công việc hàng ngày luôn luôn đối mặt với sự bất trắc nên tôi rất hiểu, chúng tôi muốn thành công trong công việc thì phải luôn luôn đặt mình vào vị trí của bệnh nhân, cho nên rất hiểu, nhưng không thể khóc cùng các bạn, vì chúng tôi cần vững tinh thần để còn giành giật mạng sống của bệnh nhân.

Nhìn một BS cố gắng giữ tinh thần bình thản không có nghĩa là chúng tôi không đau lòng, các bạn hãy hiểu. Một người BS luôn luôn hoang mang với các tình huống thì … đã không thể hành nghề được rồi.

Chính các BS cũng đã từng rơi vào trường hợp như các bạn, chứ không ai ngoại lệ cả. Họ mang cả máy nghe tim thai về nhà, nghe sáng, trưa, chiều, tối nhưng rồi… thai chết vẫn cứ chết, không biết nguyên nhân tại sao chết, dù vẫn xét nghiệm, vẫn siêu âm đầy đủ.Y học của loài người chưa đạt đến trình độ có thể lý giải mọi điều xảy ra cho một cơ thể sống, đáng buồn là như thế.

Cho nên gặp trường hợp này, vẫn hãy bình tĩnh và hợp tác với BS.

(NS – Tổng hợp – theo Soha)