Van hai lá là van giữa tâm thất trái và tâm nhĩ trái, van hai lá có thể có một số bệnh lý : hở van hai lá , hẹp van hai lá, sa van hai lá,..

Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu về bệnh hẹp van hai lá, thế nào là hẹp, các triệu chứng của hẹp van hai lá sa van hai lá?

I. Hẹp van hai lá

1/ Triệu chứng cơ năng:

• Khó thở, khó thở khi nằm ( phải ngồi dậy để thở), khó thở kịch phát về đêm.
• Ho ra máu ( vỡ các mạch phế quản).
• Cổ trướng, phù chi dưới.
• Mệt ( do tăng áp lực động mạch phổi).

2/ Triệu chứng toàn thân :

• nhịp tim nhanh
• tím ngoại vi ( nếu trong trường hợp hẹp van hai lá nặng ).
• lùn van hai lá ( nếu trong trường hợp hẹp van hai lá nặng trước dậy thì ).

3/ Triệu chứng thực thể:

• Mức nảy mạch và huyết áp : bình thường hoặc giảm ( do giảm cung lượng tim , có thể gặp loạn nhịp hoàn toàn ( nếu nhĩ trái giãn).
• Tĩnh mạch cổ : nổi rõ nếu có suy tim phải.
• Sờ : thấy mỏm tim đập nhanh ( T1), có thể sờ thấy thất phải (T2) đập dưới mũi ức ( nếu có tăng áp lực động mạch phổi); hiếm khi sờ thấy rung miu tâm trương (rõ hơn nếu người bệnh nằm nghiêng sang trái).
• Nghe tim : Tam chứng : t1 đanh, clac mở van hai lá, rung tâm trương. Ngoài ra có thể nghe được T2 mạnh ( nếu có tăng áp lực động mạch phổi); thổi tiền tâm thu ( nghe rõ nhất ở tư thế nghiêng trái tăng lên khi gắng sức, sẽ mất nếu có rung nhĩ).
• Các dấu hiệu chứng tỏ mức độ hẹp van nặng : mạch nẩy nhẹ, T1 nghe yếu( tổ chức van vôi dính nhiều), clac mở van hai lá đến sớm ( do tăng áp lực nhĩ trái ), rung tâm trương dài ( càng dài nếu chênh áp qua van hai lá càng nhiều ), rung miu tâm trương ở mỏm tim, dấu hiệu tăng áp lực động mạch phổi.

4/ Nguyên nhân:

• Di chứng sau các đợt thấp tim tiến triển.
• Van hai lá hình dù bẩm sinh( hiếm) hoặc bệnh tự miễn.

II. Sa van hai lá

1/Triệu chứng thực thể:

• Nghe tim thường có tiếng clic giữa tâm thu, kèm theo một tiếng thổi giữa kì hoặc cuối kì tâm thu đến sát tiếng t2. Hai tiếng clic và thổi giữa cuối tâm thu có thể đi song hành hoặc đơn lẻ.
• Tiếng thổi và tiếng clic có thể đến nhanh hơn và mạnh hơn khi làm nghiệm pháp Valsalva hoặc khi bệnh nhân đứng dậy nhưng khi ngồi xổm hoặc khi vận cơ tĩnh thì hai tiếng thổi và tiếng clic sẽ đến muộn hơn và nhẹ hơn.

2/ nguyên nhân:

• Thoái hóa nhầy tổ chức van hai lá : khá thường gặp nhất là ở nữ, tăng nặng theo tuổi nhất là ở nam giới.
• Liên quan với các bệnh lý thông liên nhĩ, bệnh cơ tim phì đại hoặc hội chứng Marfan.