Đau xương khớp là một bệnh khá phổ biến, khó xác định, nguyên nhân gây bệnh khá đa dạng. Người bác sĩ cần xác định triệu chứng gây bệnh, vùng tổn thương, mức độ trầm trọng, nguy hiểm của bệnh để có hướng giải quyết, điều trị kịp thời, thích hợp. Do đó bác sĩ cần phải hỏi bệnh, khám xét tỉ mỉ, làm các xét nghiệm, thăm dò thường xuyên.

Quy trình định hướng nguyên nhân đau xương khớp:

          Đầu tiên bác sĩ cần hỏi bệnh bệnh nhân, xác định vị trí đau của bệnh nhân, xác định xem bệnh nhân đau do đau cơ hay xương khớp, đau lan tỏa hay khu trú, bệnh nhân đau khi g

ắng sức không, bệnh nhân có mệt mỏi không, khi nghỉ đau có giảm không, đau có kèm cứng khớp không, có đau dai dẳng không, khi bệnh nhân đau mà không giảm bớt, có thể bệnh nhân đau do viêm, do nhiễm khuẩn hoặc do bị ung thư

          Đánh giá cường độ đau của bệnh nhân, có thể đánh giá qua lượng thuốc giảm đau bệnh nhân phải dùng

          Kiểm tra sự tiến triển của bệnh: bệnh đau liên tục hay đau từng cơn, bác sĩ cần xác định những thời điểm đau của bệnh nhân

          Đánh giá ảnh hưởng tình trạng bệnh tới nghề nghiệp, tâm thần của bệnh nhân, đau có thể liên quan đến stress, hoàn cảnh tâm lý, tình trạng của bệnh nhân

          Bác sĩ cần kiểm tra khớp , xác định điểm đau, xác định xem khớp có sưng không, khớp có tràn dịch không, màng hoạt dịch có bị phì đại không

          Bác sĩ cần khám toàn thân phát hiện các khối ở vùng ổ bụng, hố chậu, khám xem có u, các cơ quan có to bất thường không

          Cần xác định các tổn thương thần kinh tại cột sống, rối loạn phản xạ, mất vận động từng phần, giảm cảm giác vùng mông,…

Bệnh nhân cần được chỉ định một số xét nghiệm lâm sàng:

          Xét nghiệm máu ngoại vi, tốc độ lắng máu

          Xét nghiệm sinh hóa, đường, acid uric, enzym gan

          Phân tích nước tiểu để phát hiện tổn thương thận, các bệnh nhiễm khuẩn

          Làm các xét nghiệm miễn dịch, các yếu tố dạng thấp, xét nghiệm kháng thể

          Ngoài ra mỗi triệu chứng cần xét nghiệm khác nhau để xác định nguyên nhân như chỉ định X-quang với một số trường hợp như tổn thương nhiều khớp, xác định cột sống tổn thương, khớp tổn thương,…các hội chứng miễn dịch xác định bằng xét nghiệm tìm các yếu tố dạng thấp, xét nghiệm kháng thể, xét nghiệm các yếu tố gây viêm khớp, hủy hoại khớp, các bệnh hệ thống xét nghiệm kháng thể kháng nhân, xét nghiệm BW, xét nghiệm phát hiện phức hợp miễn dịch lưu hành , các kháng tuyến giáp, kháng hồng cầu, tiểu cầu