Van động mạch chủ là một trong 4 van của tim, có tác dụng như một cánh cửa tự động đóng mở để bơm máu từ tim vào động mạch chủ sau đó dẫn máu đi khắp cơ thể.

Van động mạch chủ thường hay gặp một số tình trạng bệnh lý: hẹp – hở van động mạch chủ. Triệu chứng của hẹp, hở van động mạch chủ là gì? Cùng tìm hiểu nào?

I. Hẹp van động mạch chủ

1/ Triệu chứng cơ năng :

• Đau thắt ngực khi gắng sức ( dù 50% không có bệnh lý động mạch vành kèm theo), khó thở và ngất khi gắng sức.

2/ Triệu chứng thực thể:

• Bắt mạch : nảy yếu và trễ.
• Sờ : mỏm tim tăng động có thể hơi lệch trái, rung miu tâm thu ở đáy tim( ổ van dộng mạch chủ).
• Nghe tim : thành phần chủ và phổi của tiếng tim T2 thu hẹp hoặc đảo ngược( do tống máu thất trái chậm ),thỏi tâm thu tống máu thô ráp rõ nhất ở ổ van động mạch chủ và lan lên hai động mach cảnh ( song tiếng thổi này cũng có thể nghe rõ ở khắp vùng trước tim và lan xuống mỏm tim) : rõ nhất khi người bệnh ngồi thở ra hết, hay có kèm theo thổi tâm trương của hở van động mạch chủ. Có thể nghe thấy tiếng clic tống máu ngay phía trước tiếng thổi khi van động mạch chủ còn di đông, sẽ không còn nghe thấy tiếng clic khi van động mạch chủ đã vôi khi hẹp trên hoặc dưới van động mạch chủ.
• Các dấu hiệu chứng toe mức độ hẹp van nặng : mạch cảnh nẩy kém, rung miu ở ổ van động mạch chủ, độ dài và đỉnh muộn của tiếng thổi tâm thu, dấu hiệu suy thất trái,…

II. Hở van động mạch chủ

1/ Triệu chứng cơ năng:

• Xuất hiện ở giai đoạn muộn bao gồm khó thở khi gắng sức, mệt hồi hộp và đau thắt ngực khi gắng sức.

2/ Triệu chứng toàn thân :

• Biểu hiện của hội chứng Marfan, viêm cột sống dính khớp,..

3/ Triệu chứng thực thể :

• Bắt mạch: mạch nẩy mạnh, chìm sâu, mạch kép khi có hẹp hở van động mạch chủ phối hợp, dấu hiệu động mạch cánh đập,..
• Sờ : mỏm tim đập mạnh và nẩy về bên trái, rung miu tâm trương ở bờ trái xương ức, rõ khi bệnh nhan ngồi dậy và thở ra hết.
• Nghe tim : tiếng thổi tâm trương phụt ngược âm sắc cao, giảm dần bắt đầu ngay sau tiếng T2, nghe rõ nhất ở khoang liên sườn 3-4, thường kèm theo tiếng thổi tâm thu ( do tăng cung lượng). Có thể nghe thấy tiếng rung giữa kì tâm trương kèm theo thổi tâm thu ở mỏm tim
• Các dấu hiệu chứng tỏ mức độ hở van nặng : chênh lệch huyết áp lớn, tiếng thổi tâm thu kéo dài, có tiếng T3, tiếng A2 mờ, có dấu hiệu suy tim trái.
• Khi hở van động mạch chủ cấp : thường huyết áp thấp, mạch không nẩy mạnh ,tiếng thổi tâm trương ngắn.