Dòng điện xung trị liệu

1. Khái niệm

Dòng điện xung là dòng điện do nhiều xung liên tiếp tạo nên, xen kẽ với khoảng thòi gian có dòng điện là thòi gian không có dòng điện.

Dòng xung một chiều có hướng không đổi, dòng xung xiay chiều luôn thay đổi về hướng.

2. Đặc điểm của dòng điện xung

• Hình thể xung: hình gai nhọ, hình chữ nhật, hình sin, hình lưỡi cày
• Tần số xung: là số xung điện trong một đơn vị thời gian
• Biện độ xung: là cường độ của xung điện khi mạnh nhất
• Chu kì: thời gian tồn tại của một xung và thời gian nghỉ

Biện độ của một dòng điện có thể đều hoặc biến đổi theo chu kì.

3. Tác dụng sinh học của dòng điện

• Khái niệm về ngưỡng đối với dòng điện xung:

Ngưỡng cảm giác: là cường độ dòng xung mà ở đó bệnh nhân bắt đầu có cảm giác có dòng điện (kim châm, kiến bò)

Ngưỡng rung: là cường độ xung mà ở đó bệnh nhân bắt đầu có cảm giác cơ rung lên (do nhiều thớ cơ co)

Ngưỡng co cơ: là cường độ dòng xung mà ở đó bệnh nhân bắt đầu có cảm cơ co

Ngưỡng đau: là cường độ dòng xung mà ở đó bệnh nhân bắt đầu có cảm giác đau.

Vùng hiệu lực điều trị: thường từ trên ngưỡng rung cơ đễn dưới ngưỡng đau.

• Hiện tượng quen: là hiện tượng sinh lý bình thường của cơ thể dần thích nghi với kích thích. Để tránh hiện tường này, phải thay đổi cường độ dòng điện hoặc tần số và không kéo dài thời gian điều trị quá 15 phút.
• Các phản ứng của cơ thể đối với dòng điện xung:

Đầu tiên là sự hưng phấn của các cơ quan thụ cảm ở da, cơ và tổ chức mà dòng điện đi qua, sự hưng phấn này là điểm xuất phát của nhiều phản xạ thần kinh, làm giãn mạch, tăng tuần hoàn, dinh dưỡng, chuyển hóa.

Sự biến đổi đột ngột cường độ các xung và từng xung dẫn đến co rút các cơ không theo ý muốn. Kèm theo sự co cơ là sự tăng phản ứng oxy hóa khử của cơ

Với hệ thần kinh, sau phản ứng hưng phấn ban đầu, nếu tác dụng của domgf xung kéo dài, cơ thể sẽ phản ứng lại bằng hiện tượng giảm hưng phấn, thậm chí ức chế dẫn truyền từ ngoại vi vào trung ương làm giảm cảm giác.

• Tác dụng của dòng điện xung:

Giảm đau: dòng điện xung có tác dụng giảm đau do ức chế dẫn truyền cảm giác đau, do tăng sinh chất chống đau  (endophin –  như một morphin nội sinh có tác dụng giảm đau mạnh), do ức chế thần kinh trung ương, mặt khác còn do giảm phù nề, giải phóng chèn ép và tăng thải trừ các chất chuyển hóa tại chỗ. Đề giảm đau tốt người ta dùng các dòng xung có độ dốc xung thoải, thời gian xung dài, tần số > 80 Hz, tang hoặc giảm cường độ xưng chậm.

Kích thích co cơ: dòng điện xung kích thích thần kinh cơ gây co cơ ngoài ý muốn. Chọn các xung có độ dốc xung lớn, độ rộng xung hẹp (xung hình gai nhọ, xung hình chưx nhật)

Giảm co cứng cơ: các dòng xung có tác dụng ức chế

Tăng cường tuần hoàn, tăng dinh dưỡng cơ.

Chống viêm: do tăng tuần hoàn, tăng dinh dưỡng, giảm phù nề, tăng khả nằn miễn dịch, tăng thực bào tại chỗ và giảm các chất gây viêm.