Hội chứng tăng động giảm chú ý là một rối loạn có tính chất tâm lý dễ gặp. Trẻ bị tăng động giảm chú ý thường bị nhầm với hiếu động vì trẻ không bao giờ chịu ngồi yên một chỗ mà thường chạy nhảy liên tục không biết mệt. Theo thống kê của Khoa Tâm bệnh (Bệnh viện Nhi Trung ương) thì số lượng trẻ mắc chứng tăng động ngày càng gia tăng. Thực tế, bệnh tăng động ở trẻ khi mới bị rất khó phát hiện, chỉ khi bé đã mắc một thời gian thì mới có biểu hiện rõ ràng.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chứng tăng động ở trẻ em. Một nghiên cứu mới đây đã cho biết, nếu trong thời kỳ mang thai, người mẹ thường xuyên sử dụng điện thoại di động thì đứa bé sinh ra có nguy cơ mắc các vấn đề về hành vi, trong đó điển hình nhất là tăng động.

Mẹ càng sử dụng nhiều điện thoại di động, con càng tăng động

TS. Laura Birks (Viện nghiên cứu Barcelona về sức khỏe toàn cầu Tây Ban Nha và Hiệp hội nghiên cứu dịch tễ và y tế công cộng Tây Ban Nha – CIBERESP) cùng các đồng nghiệp đã phân tích dữ liệu về hơn 80.000 cặp mẹ – con ở 5 quốc gia Đan Mạch, Tây Ban Nha, Na Uy, Hà Lan và Hàn Quốc, tại nhiều thời điểm khác nhau (từ 1996 đến 2011). Họ tìm thấy bằng chứng nhất quán về việc gia tăng nguy cơ mắc các vấn đề về hành vi – đặc biệt là tăng động – ở trẻ 5-7 tuổi, tỷ lệ thuận với thời lượng người mẹ nói chuyện điện thoại di động trong thời kỳ mang thai.

Theo các quả nghiên cứu thì ở những bà mẹ ghi nhận có ít nhất 4 cuộc điện thoại mỗi ngày, hoặc ở nhóm nói chuyện điện thoại di động trong hơn một giờ mỗi ngày, thì con họ có khả năng bị tăng động cao hơn 28% so với con của những bà mẹ được báo cáo là chỉ có một gọi hoặc không gọi điện thoại mỗi ngày.

Kết quả này tương đồng với một nghiên cứu lớn tiến hành bởi giáo sư, tiến sĩ dịch tễ học Leeka Kheifets, Trường Y tế công cộng UCLA (Mỹ) và cộng sự, được công bố trên tạp chí Dịch tễ học và Y tế Cộng đồng trước đó.

Kết quả cho thấy việc tiếp xúc với điện thoại di động trước và sau khi sinh có thể làm tăng nguy cơ phát triển các vấn đề hành vi nhất định của trẻ, bao gồm tăng động không chú ý và các vấn đề liên quan đến bạn bè.

Cả 2 nghiên cứu cũng có cùng điểm chung về việc chưa đủ dữ liệu để tìm ra cơ chế lý giải cho mối tương quan này. Mặc dù vậy, TS. Devra Davis, người sáng lập tổ chức Environmental Health Trust và là tác giả của cuốn sách: “Ngưng kết nối: Sự thật về bức xạ điện thoại, những gì ngành công nghiệp che giấu và làm thế nào để bảo vệ gia đình bạn” có quan điểm riêng cho vấn đề này. Theo cô, phụ nữ có thai nên cẩn thận khi tiếp xúc với điện thoại di động vì nhiều lý do, chứ không phải chỉ bởi kết quả của các nghiên cứu trên. 

Chính các nhà sản xuất điện thoại cũng cảnh báo rằng phụ nữ mang thai nên tránh tiếp xúc điện thoại với bụng họ. Không để điện thoại trên bụng, hoặc đeo trước ngực, nên sử dụng tai nghe hoặc loa ngoài, và nếu phải nghe điện thoại trực tiếp, nên để điện thoại cách xa đầu trong những giây đầu tiên kết nối bởi thời điểm này, lượng bức xạ điện từ là cao nhất.

Những biểu hiện của bệnh tăng động giảm chú ý ở trẻ cha mẹ cần chú ý

1. Tăng động

– Tay chân ngọ nguậy, hay vặn vẹo khi ngồi.

– Thường rời bỏ chỗ ngồi trong các tình huống đòi hỏi phải ngồi yên.

– Thường chạy nhảy hoặc leo trèo quá mức trong những tình huống không thích hợp (ở thiếu niên và người lớn, điều này có thể giới hạn ở mức họ cảm giác bồn chồn).

– Thường khó tham gia những trò chơi hoặc hoạt động giải trí chỉ cần các hoạt động nhẹ nhàng.

– Thường luôn di chuyển hoặc hành động như thể "đang lái môtô".

Thường nói quá nhiều.

2. Bồng bột

– Thường buột miệng trả lời khi người khác chưa hỏi xong.

– Thường khó chờ đợi đến lượt mình.

– Thường làm gián đoạn hoặc quấy rầy người khác (xen vào các cuộc nói chuyện hoặc các trò chơi).

Lời khuyên cho cha mẹ

Ngoài việc phối hợp với bác sĩ cho con điều trị dùng thuốc và liệu pháp hành vi, cha mẹ cần tìm hiểu và giáo dục con đúng cách, khuyến khích con nghĩ đến những điểm tốt của mình, thường xuyên khen ngợi con để con không bị tự ti, tự kỷ.

Ngoài ra, khi hướng dẫn trẻ học tập, làm việc, cha mẹ cũng cần dùng những từ ngữ nhẹ nhàng, cho trẻ biết bạn muốn trẻ làm như thế này thế kia thay vì bảo trẻ đừng làm điều này điều kia. Và quan trọng là cha mẹ cần luôn để mắt đến trẻ khi trẻ chơi và tập thể dục thể thao, tránh xảy ra chấn thương khi trẻ hiếu động thái quá.

Vy Vy (TH)