Thuốc gây tê và một số thông tin về tác dụng cơ chế và cách gây tê hợp lý cho những ai muốn tìm hiểu về nó.

Thuốc gây tê là gì?

Thuốc gây tê là thuốc có khả năng ức chế có hồi phục sự phát sinh và dẫn truyền xung động thần kinh ngoại vi về trung ưng, làm mất cảm giác (cảm giác đau, nông, lạnh,…) của vung đưa thuốc vào. Liều cao thuốc ức chế cả chức năng vận động.

Thuốc gây tê thường dùng trong các tiểu phẫu như khâu vá vết thương, nhổ răng,… thuốc gây tê là thuốc chỉ có tác dụng gây tê tạm thời trong một thời gian nhất định tùy thuộc vào lượng thuốc được tiêm.

Quá trình hấp thu của thuốc gây tê

Thuốc gây tê thường được dùng bằng cách tiêm hoặc bôi trực tiếp nơi cần phong bế thần kinh. Quá trình xâm nhập thuốc gây tê vào tế bào thần kinh để tạo tác dụng thường trải qua 4 giai đoạn :

• Khếch tán vào mô: mức độ và tốc độ phụ thuộc vào tính chất hóa lý của từng loại thuốc.
• Thủy phân trong dịch gian bào: thuốc gây tê thường dùng dưới muối dễ tan và không thể qua màng tế bào được. vì vậy dưới ảnh hưởng của môi trường kiềm nhẹ trọng dịch gian bào, thuốc gây tê tạo ra dạng tự do, tan được trong lipid và dễ dàng qua được màng tế bào.
• Xâm nhập vào tế bào thần kinh: dễ dàng xuyên qua màng tế bào thần kinh
• Phát huy tác dụng: thuốc sẽ gắn vào các thành phần tương ứng của tế bào thần kinh

Tác dụng và cơ chế

• Liều thấp: Có tác dụng giảm đau, không làm mất các cảm giác khác.
• Liều cao: Ngoài tác dụng giảm đau nó còn làm mất các cảm giác khác ức chế dẫn truyền vận động và một số tác dụng khác (tác dụng lên tim mạch…)

Vậy cơ chế gây tê của thuốc như nào?

Thuốc gây tê làm giảm tính thấm của màng tế bào với ion Na+ do gắn vào mặt trong của màng tế bào, ngăn cản sự khử cực màng tế bào ( ổn định màng) nên ngăn cản dẫn truyền xung động thần kinh vì vậy có tác dụng gây tê.

Các cách gây tê:

• Gây tê bề mặt: là gây tê phong bế ngọn sợi thần kinh bằng các bôi hoặc thấm thuốc lên bề mặt da hoặc niêm mạc. thường dùng khi viêm miệng, viêm họng, chuẩn bị nội soi,…
• Gây tê tiêm ngấm: là tiêm thuốc gây tê dưới da để thuốc ngấm vào thần kinh. Dùng khi nhổ răng, trích mụn nhọt, áp xe,…
• Gây tê dẫn truyền: tiêm thuốc vào cạnh đường dẫn truyền thần kinh hay mô thần kinh như gây tê thân thần kinh, gây tê phong bế hạch, gây tê đám rối thần kinh,…

Dựa vào cấu trúc người ta chia thuốc gây mê thành 3 nhóm:

• Cấu trúc ester: procain, cocain. Benzocain, tetracain.
• Cấu trúc amid: lidocain, mepivacain, bupivacain, etidocain, prilocain, ropivacain.
• Cấu trúc khác: fomocain, ethylclorid, pramoxin…

Thuốc gây tê- một loại thuốc có vai trò quan trọng trong các tiểu phẩu giúp cho quá trình điều trị bệnh đạt hiệu quả hơn. Tuy nhiên cũng không thể không kể đến những biến chứng thường gặp khi sử dụng thuốc gây tê như:

• Dị ứng
• Biến chứng tại chỗ như đau, nhạy cảm, nóng rát sau khi gây tê, tê dị cảm kéo dài, phù, nhiễm trùng, bọc máu và cũng có thể tạo vảy nơi chích, gây tổn thương mô mềm.
• Có thể làm hạ huyết áp, nhịp tim chậm.
• Tác dụng trên các dây thần kinh làm cho người bệnhvật vã, suy hô hấp và co giật.