Đặc điểm và cách quản lý, chăm sóc sức khỏe trẻ dưới 5 tuổi

1. Đặc điểm sức khỏe

• Thời kì nhũ nhi hay trẻ dưới 1 tuổi. Đây là thời kì trẻ có tốc độ tưng trưởng nhanh, đòi hỏi nhu cầu dinh dưỡng cao, chức năng của các bộ phận phát triển nhanh nhưng chưa hoàn thiện, bắt đầu hình thành hệ thần kinh cao cấp. Trong thòi kì này, trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn, tiêu chay và suy dinh dưỡng.
• Cần đặc biệt quan tâm đến giai đoạn đầu tiên trong vòng 28 ngày đầu sau sinh, còn được gọi là thời kì sơ sinh. Trong thời kì này, trẻ bắt đầu cuộc sống độc lập bên ngoài cơ thể mẹ, các chức năng bộ phận còn chưa hoàn thiện nhưng biến đổi rất nhanh ngay từ tuần đầu để giúp trẻ thích nghi với môi trường sống. Khoảng 2/3 trẻ tử vong dưới một tuổi diễn ra trong tháng đầu tiên của cuộc đời. Các nguyên nhân tử vong chủ yếu hiện nay ở Việt Nam là do trẻ đẻ ra cân nặng thấp dưới 2500 g và nhiễm trùng.
• Thời kì răng sữa hay tiền học đường, tốc độ tăng trưởng của trẻ chậm hơn so với thời kì trước nhưng chức năng của hệ vận động, khả năng phối hợp động tác, trí tuệ và tinh thần phát triển nhanh hơn. Trẻ bắt đầu xuất hiện các bệnh dị ứng, nhiễm trùng, dễ mắc các bệnh lây do tiếp xúc rộng rãi như lao, bạch hầu, sởi, bại liệt… Việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ trong giai đoạn này cần tập trung ưu tiên cho hai năm đầu vì đây là giai đoạn trẻ cần được chăm sóc tốt nhất đòng thời cũng là giai đoạn trẻ có sự chuyển tiếp về nuôi dưỡng và có ý nghĩa nhất đối với sự phát triển của trẻ về sau.

2. Cách chăm sóc và quản lý sức khỏe của trẻ dưới 5 tuổi

Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý, phòng chống suy dinh dưỡng và phòng chống các bệnh nhiễm trùng.

Đánh giá sự phát triển tinh thần vận động là một nhiệm vụ quan trọng trong giai đoạn này.

Người thầy thuốc cần nắm vững các mốc tăng trưởng và phát triển của trẻ, hướng dẫn cho các bậc cha mẹ có những kiến thức và kĩ năng cần thiết trong nuôi dưỡng và đánh giá sự phát triển của trẻ thông qua biểu đồ tăng trưởng của trẻ. Các chỉ số tăng trưởng cần quan tâm là cân nặng, chiều cao, vòng đầu, vòng cánh tay. Bác sĩ cũng có thể sàng lọc những vấn đề phát triển của trẻ thông qua việc quan sát tác động qua lại của trẻ bằng cách nói chuyện với bố mẹ trẻ.

Tình trạng sức khỏe trong những năm đầu có ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của mỗ con người. Chăm sóc tốt sức khỏe của trẻ nhỏ dưới 5 tuổi sẽ góp phần đảm bảo cho một thế hệ tương lai khỏe mạnh. Đây là quá trình toàn diện, liên tục. Quản lý sức khỏe của trẻ cần phải được thực hiện trong bối cảnh của gia đình với sự phối hợp chặt chẽ giữa thầy thuốc với gia đình.